Róża pomarszczona (Rosa rugosa)
Róża pomarszczona, znana również jako róża japońska lub róża rugosa, to gatunek krzewu ozdobnego i użytkowego pochodzący z Azji Wschodniej.
Charakteryzuje się dużą odpornością na mróz, choroby oraz niekorzystne warunki glebowe.
Jest ceniona za intensywnie pachnące kwiaty i duże, jadalne owoce bogate w witaminę C.
Doskonale sprawdza się w ogrodach przydomowych, parkach i nasadzeniach naturalistycznych.
Pochodzenie i charakterystyka
Róża pomarszczona (Rosa rugosa) pochodzi z Japonii, Chin i Korei.
To silnie rosnący, gęsty krzew o wysokości 1 do 2 metrów, tworzący liczne odrosty korzeniowe.
Posiada grube, cierniste pędy i ciemnozielone, pomarszczone liście, które jesienią przebarwiają się na żółto lub pomarańczowo.
Kwiaty są duże, pachnące, różowe lub białe, pojawiają się od czerwca do sierpnia, a niekiedy także jesienią.
Po przekwitnieniu tworzą się kuliste, czerwone owoce o średnicy 2-3 cm.
Wysokość - 1 do 2 metrów
Szerokość - do 2 metrów
Pokrój - gęsty, rozłożysty, z odrostami korzeniowymi
Liście - grube, ciemnozielone, pomarszczone, jesienią żółto-pomarańczowe
Kwiaty - duże, pachnące, różowe lub białe, o średnicy 6-9 cm
Owoce - duże, kuliste, czerwone, jadalne
Okres kwitnienia - czerwiec do sierpnia (czasem powtarza kwitnienie jesienią)
Warunki uprawy
Stanowisko
Róża pomarszczona najlepiej rośnie w pełnym słońcu, gdzie kwitnie najobficiej i wytwarza największe owoce.
Może rosnąć także w półcieniu, jednak wtedy kwitnienie jest słabsze.
Dobrze znosi wiatr, zasolenie i trudne warunki, dlatego nadaje się do sadzenia w ogrodach nadmorskich i miejskich.
Gleba
Róża rugosa ma niewielkie wymagania glebowe.
Dobrze rośnie na większości gleb ogrodowych, byle były przepuszczalne.
Najlepiej rozwija się na podłożach piaszczysto-gliniastych o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego.
Unikać należy gleb podmokłych i ciężkich, które mogą powodować gnicie korzeni.
Podlewanie i nawożenie
Po posadzeniu wymaga regularnego podlewania do momentu pełnego ukorzenienia się.
Dorosłe krzewy są odporne na suszę, dlatego nie wymagają częstego podlewania.
Wiosną można zasilić roślinę kompostem lub nawozem organicznym, co wspiera obfite kwitnienie i owocowanie.
Pielęgnacja i cięcie
Róża pomarszczona jest rośliną mało wymagającą.
Wiosną warto usunąć pędy przemarznięte, chore lub zbyt zagęszczające krzew.
Co kilka lat można przeprowadzić cięcie odmładzające, polegające na silnym skróceniu starych pędów przy ziemi, aby pobudzić roślinę do wytwarzania nowych przyrostów.
Dzięki temu krzew zachowuje ładny kształt i obficie kwitnie.
Zastosowanie w ogrodzie
Róża rugosa doskonale sprawdza się w ogrodach przydomowych, parkach, nasadzeniach naturalistycznych oraz na żywopłoty obronne.
Może być sadzona pojedynczo lub w grupach.
Jej owoce są jadalne i nadają się do przetworów - dżemów, nalewek, herbat czy syropów.
Kwiaty natomiast są często wykorzystywane do produkcji wody różanej i kosmetyków.
Odporność i zimowanie
Róża pomarszczona jest całkowicie mrozoodporna i odporna na choroby, w tym mączniaka i czarną plamistość liści.
Dobrze znosi wiatr, zasolenie i trudne warunki miejskie.
Jest rośliną długowieczną, która z każdym rokiem staje się coraz bardziej okazała.
Ciekawostki
- Nazwa „rugosa" pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego „pomarszczony", co odnosi się do charakterystycznej faktury liści
- Owoce róży pomarszczonej zawierają nawet 20 razy więcej witaminy C niż cytryna
- Gatunek ten jest wykorzystywany w hodowli wielu odpornych odmian róż parkowych i żywopłotowych